اگر از هرات بخواهی مسافر قندهار شوی، تا “دلارام”،”توت” و “شورابک” کشت خشخاش را در دو طرف جاده نمیبینی، همین که به منطقه پشتون نشین میرسی، در اول بهار گلهای زیبا و رنگارنگ را به وفور میبینی. از توت تا هلمند، گرشک و قندهار، در دو طرف جاده تا چشم کار کند گلهای رنگارنگ کشت تریاک را میبینی و کسی هم مانع نمیشود. از دهها سال قبل این روند ادامه داشته است و در حاکمیت طالبان بیشتر و بیشتر شده است. چون در دوره جمهوریت که دولت مانع میشد، طالبان از زراعتکاران تریاک حمایت میکرد و از این طریق کشت، برداشت و فروش تریاک را طالبان در انحصار داشتند. از بین اینها ملا متقی و ملا برادر بیشتر شهرت داشتند. فروش مواد مخدر برای طالبان راهی بود برای خریدن اسلحه و کشتار مردم و مواد انفجار و ایجاد انتحار. از سوی دیگر راهی هم بود برای زر اندوزی سران و قمندانهای این گروه. در تمام مناطق پشتون نشین کشت تریاک و پروسس آن آزاد بوده و اکنون نیز هست.
اما اگر این کشت در جای دیگر افغانستان که سران طالبان از آنجا نیستند و یا اقوام غیر پشتون هستند، صورت بگیرد ممنوع است. حتی در زمان جمهوریت اگر در جایی غیر از قندهار و هلمند کشت میشد، آن افراد توسط طالبان ترور میشدند. اکنون نیز در بدخشان برای سرکوب مردم کشت خشخاش را بهانه کرده اند این در حالی است که در عین زمان در هلمند، قندهار و زابل به وفور تریاک کشت و برداشت میشود، اما کسی نه گزارش میکند و نه مانع میشود.
به قول معروف: بگردم خدا را، یک بام و دو هوارا!
علی اکبر فیاض
