دو پژوهشگر برجسته امریکایی در گزارش تحقیقی، که کانون وکلای امریکا پخش کرده، خواستار به‌رسمیت شناختن «نسل‌کشی» هزاره‌ها در افغانستان شدند.
رجینا پائولوس و تیموتی فرانکلین از جامعه بین‌المللی خواستند که به بحران حقوق بشری هزاره‌ها رسیدگی کنند.
رجینا پائولوس وکیل حقوق جزای بین‌الملل در کانون وکلای امریکا و تیموتی فرانکلین، یکی از روسای کمیته حقوق جزای بین‌الملل هستند.
این دو پژوهشگر «جنایاتی را که حاکمان افغانستان» یا گروه‌های افراطی در یک قرن گذشته علیه هزاره‌ها در این کشور مرتکب شده‌اند، بررسی و مستند کرده‌اند.
در این گزارش آمده: «عبدالرحمن خان از سال ۱۸۸۰ تا ۱۹۰۱ نزدیک به ۶۰ درصد هزاره‌ها را قتل‌عام کرد، به بردگی گرفت و وادار به مهاجرت به کشورهای ایران، پاکستان، هند و کشورهای آسیای میانه کرد.»
در این گزارش همچنین به «قتل‌عام افشار» در ماه دلو ۱۳۷۱، اقدام طالبان برای کشتار هزاره‌ها در مزارشریف در ماه اسد ۱۳۷۷ و قتل‌عام یکاولنگ در ماه جدی ۱۳۷۹ و تخریب بودا در ماه حوت همین سال اشاره شده است.
طبق این گزارش، نیروهای طالبان پس از تسلط بر مزارشریف، بین دو تا پنج هزار غیرنظامی هزاره را کشتند و در یکاولنگ نیز ۳۰۰ نفر را بازداشت و به‌صورت جمعی تیرباران کردند.
در این تحقیق همچنین آمده که کشتار هدفمند هزاره‌ها در دو دهه حکومت مورد حمایت غرب هم ادامه یافت. طبق یافته‌های این تحقیق، از ماه سرطان ۱۳۸۱ تا سقوط کابل به دست طالبان در ماه اسد ۱۴۰۰، دست‌کم ۲۴۹ مورد کشتار هزاره‌ها ثبت شده است.
در این گزارش به بیش از ۲۰۰ مورد اختطاف هزاره‌ها از سال ۱۳۹۴ تا سال ۱۳۹۸ نیز اشاره شده است.
طالبان و ادامه کشتار هزاره‌ها
برپایه این گزارش، با روی کار آمدن طالبان این گروه «سیاست کوچ اجباری عبدالرحمان» را پیگیری کرد و در نزدیک به سه سال گذشته هزاران نفر از هزاره‌ها را در هلمند، کابل، میدان‌وردک، دایکندی و بلخ وادار به ترک‌های خانه‌های‌شان کرد.
به نوشته نویسندگان این گزارش تحقیقی، در سال اول حکومت طالبان (۲۰۲۱) بیش از ۲۵۰۰ خانواده هزاره مجبور شدند که خانه‌های خود را ترک کنند.
طبق این گزارش، قتل‌عام، اختطاف و بمبگذاری در مناطق هزارهنشین ادامه یافته است. این گزارش به یافته‌های سازمان عفو بین‌الملل از کشتار هزاره‌ها در غزنی، دایکندی و غور نیز اشاره کرده است.
این تحقیق کشتار هدفمند هزاره‌ها توسط شاخه خراسان داعش را «مصداق برجسته جنایت علیه هزاره‌ها» دانسته است.
در گزارش به انفجار مرگبار در ۲۰ حمل ۱۴۰۰، انفجار مرگبار دیگر در مرکز آموزشی کاج در ماه سنبله ۱۴۰۱، که جان ۵۴ دانش‌آموز دختر را گرفت، به عنوان نمونه‌های برجسته این قتل‌عام اشاره شده است.
نویسندگان این تحقیق همچنین به تبعیض، پیگرد و بازداشت زنان و دختران هزاره توسط طالبان در کابل، دایکندی و بامیان اشاره کرده است.
این دو حقوقدان در گزارش خود افزوده‌اند که پس از تسلط طالبان جمعیت مناطق هزارهنشین کم شده است، خدمات مخابراتی در این مناطق قطع شده و گزارش دهی از این مناطق به‌شدت کنترول می‌شود.
مسئولیت جامعه بین‌المللی
نویسندگان این تحقیق خواستار اقدام فوری جامعه بین‌المللی برای بررسی وضعیت کنونی هزاره‌ها و جلوگیری از فجایع بیشتر علیه آنها شده‌اند.
این دو حقوقدان برجسته امریکایی تاکید کردند که جامعه جهانی برای جلوگیری از کشتار هزاره‌ها باید اقدامی شبیه آنچه برای جلوگیری از قتل‌عام در سودان، کمبودیا و ایالت روهینگیا در میانمار صورت گرفت، روی دست گیرد.
رجینا پائولوز و تیموتی فرانکلین، نویسندگان این تحقیق، برای رسیدگی به بحران حقوق بشری هزاره‌ها در افغانستان سه خواست را مطرح‌کرده‌اند: توقف «نسل‌کشی» هزاره‌ها، تامین عدالت و پاسخگویی در مورد عاملان «نسل‌کشی» آنها توسط دادگاه بین‌المللی کیفری و حمایت از چارچوب‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای جلوگیری از جنایات جمعی و حفاظت از گروه‌های در معرض خطر مانند هزاره‌ها.
به گفته این دو پژوهشگر، رسیدگی به این بحران باید با این پیش‌فرض شروع شود که پذیرفته شود هزاره‌ها قربانی «قتل‌عام» هستند.
