طی حدود بیست سال حضور کشورهای خارجی در افغانستان و سرازیر شدن تریلیون ها دالر در این کشور، افغانستان همچان جزء فقیر ترین، محتاج ترین، فاسدترین و گرسنه ترین کشورهای جهان محسوب می شود.
چرا افغانستان به این حال و روز افتاد جان ساپکو طی گزارشی در بنیاد کارنگی برای صلح جهانی، در واشنگتن گفت: «درس‌های آموخته‌شده‌ی» اداره‌ی بازرسی ویژه نتیجه‌گیری کرده است که حضور امریکا پس از ۲۰۰۱ در افغانستان کمک کرده است تا فساد با تزریق ده‌ها میلیارد دالر به اقتصاد محلی با دیدبانی ضعیف و تجارب ناقص قراردادی رشد کند. سیگار همچنین یافته است که ایالات متحده شریک بازیگران فسادپیشه‌ی افغان است.
او همچنین می گوید: فساد سیستماتیک در درون دولت افغانستان به [ساده شدن] حیف‌ومیل میلیاردها دالر پول نقد کمک کرده است. اعمال بد فراگیر در وزارت‌خانه‌های امنیتی افغانستان و نیروهای ملی امنیتی افغانستام همچنان در هدر رفتن پول نقش داشته است.
به عنوان نمونه می گوید: تیل امریکایی‌ها به سرقت رفته است. پولی که به مبارزه علیه شورش‌گران اختصاص داشته به‌دست کسانی چون احمد ولی کرزی، برادر ناتنی حامد کرزی، رسیده است؛ کسی‌که با ایجاد امپراطوری در ولایت کندهار بر نیروهای خصوصی امنیتی، نهادهای قراردادکننده و خرید و فروش املاک و جایدادها کنترل داشت. قاچاقچیان مواد مخدر در پیوند با سیاست‌مداران افغان نهایتآ پول امریکا را به‌دست آورده‌اند.
در اوج کمک های خارجی برای افغانستان در یک گزارشی از یک رسانه آمده بود که بودجه یک ولسوالی از یک ولایت جنوبی برابر با کل بودجه ولایت دایکندی بوده است. چرا چنین شده است؟ متولیان فاسد امور چنین وانمود می کرد؛ برای اینکه در آن ولایت جنگ است و برای آرام کردن افکار عامه مردم باید به آنها کمک شود.
در بسیاری از ولایات مشرقی و جنوبی طی این سال ها به بهانه ساختن مکتب، پول های هنگفتی سرازیر شد و ساختمان های مجللی نیز برای مکاتب ساخته اما در همان ابتدای بهره برداری یا منفجر شد و یا پایگاه گروه های مخالف دولت قرارگرفت.
در ولایت مرکزی اما علیرغم اعمار تعدادی محدود مکاتب، کلینیک، مراکز آموزشی و… دانش آموزان همچنان در فضای باز و بدون ابتدایی ترین امکانات مشغول آموزش هستند.
برای نمونه (مشت نمونه خروار) در گزارش تصویری مربوط این خبر «لیسه عالی دهن قول دیگگ» سرخ آباد را می بینید که نه تنها ساختمان، میز، چوکی و… ندارد که خیمه ها هم از بین رفته و دانش آموزان عملا در فضای باز درس می خوانند.
لینک گزارش تصویری:
نگاهی تصویری به مکاتب (ابتدائیه، متوسطه، لیسه) ولسوالی مرکز بهسود
