ولسوالیهای بهسود در ولایت میدانوردک، با آنکه یکی از مناطق پرجمعیت و مهم در منطقه مرکزی افغانستان بهشمار میروند، اما سالهاست که با مشکلات گسترده و مزمن در عرصه زیربناهای ترانسپورتی، بهویژه وضعیت سرکها، مواجهاند. نبود سرکهای معیاری و پایدار، زندگی مردم این مناطق را به شدت تحت تأثیر قرار داده و مانعی جدی بر سر راه توسعه اقتصادی، اجتماعی و حتی آموزشی شده است.
بیشتر سرکهایی که امروزه در بهسود مورد استفاده قرار میگیرند، از نوع درجه دوماند که در سالهای گذشته با حداقل امکانات و کیفیت پایین ساخته شدهاند. این سرکها پس از افتتاح، نه تنها ترمیم و بازسازی نشدهاند، بلکه به مرور زمان و بر اثر عوامل طبیعی، بهویژه بارندگیها، برفکوچها و سیلابهای فصلی، بهشدت آسیب دیدهاند. در واقع، در طی سالهای گذشته، هیچ توجه جدی از سوی دولت یا نهادهای مسئول برای حفظ و نگهداری این راهها صورت نگرفته است.
پولی که باید برای ساخت و بهسازی سرکهای معیاری در این ولسوالیها مصرف میشد، یا اختصاص نیافت یا در نتیجه سوء مدیریت و فساد، هرگز به مصرف واقعی نرسید. این کمتوجهی سبب شده تا مسیرهای ارتباطی بین قریهها و مراکز ولسوالیها در وضعیت بسیار وخیم قرار داشته باشد.
در فصل زمستان، بیشتر این سرکها به دلیل بارش سنگین برف و نبود تجهیزات برفپاکی، مسدود میشوند. همین امر موجب انزوای کامل برخی مناطق شده و مردم را از دسترسی به خدمات صحی، آموزشی و دیگر نیازهای اولیه محروم میسازد. در برخی موارد، بیماران به دلیل نبود مسیر باز، جان خود را از دست دادهاند یا زنان باردار نتوانستهاند به موقع به مراکز صحی برسند.
با آغاز بهار، اگرچه امید بازگشایی راهها زنده میشود، اما سیلابهای شدید به سرعت همان راههای نیمهویران را تخریب میکنند و روند رفتوآمد را دوباره با مشکلات فراوان روبهرو میسازند. نبود پل وپلچکهای معیاری و سیستم مدیریت سیلاب، یکی از دلایل اصلی این تخریبهای فصلی است.
حل این بحران نیازمند توجه جدی و برنامهریزی بلندمدت از سوی دولت مرکزی، وزارت فواید عامه و نهادهای بینالمللی است. ساخت و ترمیم سرکهای معیاری، نه تنها راهگشای مشکلات اقتصادی و اجتماعی مردم بهسود خواهد بود، بلکه گامی مهم در جهت تأمین عدالت و توسعه متوازن در کشور محسوب میشود. مردم این منطقه مستحق راههایی امن، دوامدار و قابل اعتماد هستند؛ نه مسیرهایی که هر زمستان در دل برف و هر بهار در خروش سیلابها نابود شوند.
ج. احمدی
مجمع فرهنگی بهسود